Czym jest zróżnicowana grupa w przedszkolu i klasa w szkole?
Zróżnicowana grupa lub klasa to taka, do której uczęszczają dzieci i uczniowie o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych. Każdy z nich ma swoje mocne strony, zainteresowania, ale także obszary, które trzeba usprawniać lub wesprzeć i w związku z tym potrzebują indywidualnego, spersonalizowanego podejścia.
Kształcenie zróżnicowane ma na celu rozwijanie indywidualności dziecka, ucznia i jego zdolności. Polega na organizacji procesu kształcenia w taki sposób, aby dostosować go do indywidualnych różnic psychofizycznych dzieci i uczniów.
.Czy praca w takiej klasie jest wyzwaniem dla nauczycieli i specjalistów? Zdecydowanie tak!
Od czego zacząć pracę w takiej klasie?
- od integracji i wzajemnego poznania się uczniów,
- od stworzenia przestrzeni do budowania i rozwijania relacji, szacunku, empatii i czasami pokory,
- od zaproszenia uczniów do wspólnej pracy nad rozpoznawaniem i rozwojem swoich mocnych stron, ale także wspólnego poszukiwania sposobów na niwelowanie zaburzonych obszarów,
- od rozpoznania potrzeb i możliwości uczniów,
- stworzenia planu pracy z uczniem chcącym rozwijać swoje pasje i wymagającym wsparcia,
- od budowania wzajemnego szacunku i zaufania z rodzicami, którzy są skarbnicą wiedzy na temat swojego dziecka,
- ustalenia zintegrowanych działań między nauczycielami i specjalistami,
- od stworzenia właściwych warunków nauczania.
Czy praca w takiej klasie jest łatwa?
Zdecydowanie nie. To wyzwanie, które wymaga od nauczycieli dodatkowej pracy, rozwoju swoich kompetencji, poświęcenia większej ilości czasu na przygotowywanie spersonalizowanych materiałów, pomocy i ćwiczeń.
Ponadto konstruowania dostosowań wymagań edukacyjnych, doskonalenia zawodowego w zakresie wsparcia edukacyjnego i terapeutycznego uczniów o zróżnicowanych potrzebach.
Kto będzie wsparciem dla dziecka i ucznia?
- wychowawca,
- nauczyciel współorganizujący,
- nauczyciel,
- specjaliści,
- terapeuci,
- pomoc wychowawcy,
- opiekunowie,
- pracownicy przedszkola i szkoły,
- wszyscy uczniowie w grupie w klasie.
Jaki potrzeby mają dzieci i uczniowie w zróżnicowanej grupie i klasie?
- diagnozowanie potrzeb i dostosowań wymagań edukacyjnych – uczniowie przychodzą do szkoły z różnym poziomem wiedzy i umiejętności, a to się przekłada na różne potrzeby,
- stworzenie możliwości do rozwoju ich pasji i zainteresowań – dzieci mają różnorodne zainteresowania i pasje, niektóre fascynują się naukami ścisłymi, inne pasjonują się sportem, a jeszcze inne interesują się matematyką, czy zwierzętami,
- rozpoznanie różnorodnych stylów uczenia się i aktywności podczas zajęć– niektórzy uczniowie mają wielki talent organizacyjny, lubią się angażować i planować, ale inni mają usposobienie malkontenta, widzą problemy, nie włączają sie w zabawy, nie chcą aktywizować się podczas zajęć, wolą pracować samodzielnie i w spokoju, lubią pracować w ciszy, a jeszcze inni szukają dodatkowych bodźców,
- uwzględnienie pochodzenia kulturowego i społecznego – do grup przedszkolnych i klas uczęszcza sporo dzieci z doświadczeniem migracji i uchodźctwa, którzy nie komunikują się w języku polskim, wykazują zachowania związane z przebytą traumą, z trudnościami adaptacyjnymi, ponadto dzieci i uczniowie rożnych wyznań religijnych, o różnym statusie bytowym i ekonomicznym, z rodzin rozbitych i pełnych,
- znajomość przeżyć i bagaż doświadczeń oraz wrażeń –każde dziecko i każdy uczeń przychodzi do przedszkola i szkoły ze spersonalizowanymi doświadczeniami życiowymi, warto pamiętać, że każdy plecak niesie ze sobą te same marzenia i pragnienia dzieci,
- uwzględnienie zróżnicowanej rozpiętości skrzydeł każdego dziecka,
- uwzględnienie potencjału intelektualnego,
- podpowiedzi i nabycie kompetencji w zakresie umiejętności uczenia się i organizacji nauki,
- zróżnicowanej motywacji – docenienie wkładu i zaangażowania w wykonywanie zadania.
O czym warto pamiętać?
- Każde dziecko ma swój indywidualny tok rozwojowy.
- Nie wszyscy mają taki sam potencjał poznawczy i intelektualny.
- Nie wszyscy uczą się w ten sam sposób.
- Nie wszyscy muszą tak samo, tyle samo i w tym samym czasie.
- Nie każde dziecko ma taki sam start bytowy, ekonomiczny i społeczny.
- Inaczej, mniej i wolniej nie znaczy gorzej.
Z jakimi wyzwaniami i trudnościami spotkamy się w zróżnicowanej klasie?
To zależy od dysfunkcji, zaburzeń, potrzeb, możliwości, oczekiwań i potencjału ucznia, do najczęstszych nalżą:
- niezrozumienie niektórych zachowań swoich kolegów,
- zachowania niepożądane niektórych dzieci i uczniów,
- sensoryzmy uczniów ze spektrum autyzmu,
- labilność emocjonalna i brak umiejętności w zakresie regulowania emocjami,
- niski poziom rozwoju umiejętności manualnych i motorycznych,
- brak intencji komunikacyjnej,
- rutyny i stereotypie,
- impulsywność,
- zróżnicowane możliwości i potrzeby w zakresie opanowania technik szkolnych,
- szybka męczliwość niektórych uczniów,
- wyuczona bezradność,
- nie stosowanie się do wskazówek terapeutycznych i edukacyjnych niektórych uczniów i rodziców,
- podważanie kompetencji nauczycieli i specjalistów,
- brak odpowiedniego sprzętu i pomocy dydaktycznych i terapeutycznych,
- skromna infrastruktura,
- brak windy,
- brak właściwych warunków lokalowych,
- bark dostosowanych podręczników i materiałów ćwiczeniowych,
- niedostosowana podstawa programowa, w szczególności w przypadku uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną.
Do najczęstszych naszych działań wspierających dzieci i uczniów należą:
- stosowanie zróżnicowanych metod i form pracy,
- praca nad koncentracją i utrzymywaniem uwagi ucznia,
- konstruowanie komunikatów i poleceń zrozumiałych dla ucznia,
- pomoc w rozumieniu i przetwarzaniu informacji, najczęściej przez parafrazę,
- przygotowywanie wizualizacji treści,
- dostosowywanie sposobów sprawdzania wiedzy i umiejętności uczniów,
- stosowanie metod aktywizujących i integrujących uczniów,
- praca na planach aktywności, schematach i instrukcjach,
- poznanie rutym i rytuałów uczniów,
- znajomość i spersonalizowane wykorzystywanie TIK,
- znajomość technik likwidujących i minimalizujących napięcia emocjonalne uczniów,
- rozpoznawanie i niwelowanie zachowań niepożądanych,
- wdrożenie TUS- treningu umiejętności społecznych,
- włączanie uczniów do aktywności podczas projektów i imprez szkolnych,
- wdrożenie wspomagającej i alternatywnej metody komunikacji,
- uczenie tego jakie funkcje mają podstawowe obiekty, sprzęty, pomieszczenia i przedmioty,
- wdrożenie treningu zastępowania agresji,
- wdrożenie treningu czystości,
- konstruowanie tekstów łatwych do czytania i rozumienia,
- wykorzystywanie podręczników i materiałów ćwiczeniowych z dostosowaniami,
- konstruowanie dostosowanych materiałów edukacyjnych, kart pracy i ćwiczeń.
Czy są jakieś korzyści dla uczniów uczących się w zróżnicowanej klasie?
- dzieci uczniowie mogą uczestniczyć w bogactwie relacji i kompetencji komunikacyjnych,
- dzieci i uczniowie mogą uczyć się od siebie,
- wzajemnie poszukują sposobów na radzenie sobie w niestandardowych sytuacjach,
- rozwijają empatię i szacunek do drugiego człowieka,
- podziwiają się wzajemnie i inspirują,
- mają przestrzeń do współpracy i wzajemnej pomocy.
Czy są jakieś słabe strony uczenia się w zróżnicowanej klasie?
- niewłaściwe wzorce do naśladowania,
- zmniejszenie motywacji do podejmowania wyzwań i samorealizacji,
- trudne emocje i nie umiejętność poradzenia sobie z wyzwaniami i potrzebami niepełnosprawnych uczniów,
- niezrozumienie wzajemnych potrzeb i możliwości.
Dodatkowe materiały i wsparcie
O uczniach z dysleksją i sposobach pracy z nimi przeczytasz TUTAJ i TUTAJ i TUTAJ
O dostosowaniach wymagań edukacyjnych przeczytasz TUTAJ
O planowaniu pracy nauczyciela współorganizującego przeczytasz TUTAJ
O dokumentacji pedagoga specjalnego przeczytasz TUTAJ
O pomocach pedagoga specjalnego przeczytasz TUTAJ
O treningu umiejętności społecznych przeczytasz TUTAJ i TUTAJ
O edukacji włączającej przeczytasz TUTAJ
O zajęciach rewalidacyjnych przeczytasz TUTAJ i TUTAJ
O narzędziach TIK w pracy z uczniami ze SPE przeczytasz TUTAJ
O diagnozowaniu potrzeb ucznia przeczytasz TUTAJ
O tym jak rozmawiać z dziećmi o niepełnosprawności przeczytasz TUTAJ
O zajęciach w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej przeczytasz TUTAJ i TUTAJ
O organizacji zajęć korekcyjno- kompensacyjnych przeczytasz TUTAJ
Materiały pomocne do pracy z uczniem z autyzmem zobacz TUTAJ i TUTAJ
O przygotowanie WOPFU przeczytasz TUTAJ
O przygotowaniu IPETu przeczytasz TUTAJ
O realizacji projektów edukacyjnych przeczytasz TUTAJ
O zajęciach rozwijających umiejętność uczenia się przeczytasz TUTAJ
O innowacjach pedagogicznych w pracy z uczniami ze SPE przeczytasz TUTAJ
Pomocne materiały w pracy z uczniami ze SPE
Jeżeli prowadzisz zajęcia w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, skorzystaj z kompleksowego wsparcia w postaci:
- programu zajęć,
- przykładowych wpisów do dziennika,
- przykładowych ćwiczeń,
- oceny efektywności,
- gotowych zadań.
Jeżeli prowadzisz zajęcia rewalidacyjne skorzystaj z kompleksowego wsparcia w postaci:
- programu zajęć,
- przykładowych wpisów do dziennika,
- przykładowych ćwiczeń,
- oceny efektywności,
- gotowych zadań.
W ofercie mamy również teczki pedagoga specjalnego, zawierające niezbędną dokumentację do edycji oraz wskazówki, materiały i porady.
Dla nauczycieli współorganizujących kształcenie niezbędna dokumentację wraz z materiałami do pracy zawiera TECZKA NAUCZYCIELA WSPÓŁORGANIZUJĄCE.
Od wielu lat jesteśmy ekspertkami do spraw awansu zawodowego, swoją praktyczną wiedzę wykorzystałyśmy w publikacjach będących kompleksowym wsparciem dla nauczycieli na ścieżce awansu zawodowego. Zawierają one niezbędne informacje wraz z dokumentacją do edycji.
OFERTA SZKOLEŃ RAD PEDAGOGICZNYCH ZNAJDUJE SIĘ TUTAJ
