Jak pracować w zróżnicowanej klasie i grupie?

W tym roku szkolnym, jeden z kierunków realizacji polityki oświatowej państwa dotyczy wpierania uczniów i pracy w zróżnicowanej klasie.

Czym jest zróżnicowana grupa w przedszkolu i klasa w szkole?

Zróżnicowana grupa lub klasa to taka, do której uczęszczają dzieci i uczniowie o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych. Każdy z nich ma swoje mocne strony, zainteresowania, ale także obszary, które trzeba usprawniać lub wesprzeć i w związku z tym potrzebują indywidualnego, spersonalizowanego podejścia.

Kształcenie zróżnicowane ma na celu rozwijanie indywidualności dziecka, ucznia i jego zdolności. Polega na organizacji procesu kształcenia w taki sposób, aby dostosować go do indywidualnych różnic psychofizycznych dzieci i uczniów.

.Czy praca w takiej klasie jest wyzwaniem dla nauczycieli i specjalistów? Zdecydowanie tak!

Od czego zacząć pracę w takiej klasie?

  • od integracji i wzajemnego poznania się uczniów,
  • od stworzenia przestrzeni do budowania i rozwijania relacji, szacunku, empatii i czasami pokory,
  • od zaproszenia uczniów do wspólnej pracy nad rozpoznawaniem i rozwojem swoich mocnych stron, ale także wspólnego poszukiwania sposobów na niwelowanie zaburzonych obszarów,
  • od rozpoznania potrzeb i możliwości uczniów,
  • stworzenia planu pracy z uczniem chcącym rozwijać swoje pasje i wymagającym wsparcia,
  • od budowania wzajemnego szacunku i zaufania z rodzicami, którzy są skarbnicą wiedzy na temat swojego dziecka,
  • ustalenia zintegrowanych działań między nauczycielami i specjalistami,
  • od stworzenia właściwych warunków nauczania.

Czy praca w takiej klasie jest łatwa?

Zdecydowanie nie. To wyzwanie, które  wymaga od nauczycieli dodatkowej pracy, rozwoju swoich kompetencji, poświęcenia większej ilości czasu na przygotowywanie spersonalizowanych materiałów, pomocy i ćwiczeń. 

Ponadto konstruowania dostosowań wymagań edukacyjnych, doskonalenia zawodowego w zakresie wsparcia edukacyjnego i terapeutycznego uczniów o zróżnicowanych potrzebach.

Kto będzie wsparciem dla dziecka i ucznia?

  • wychowawca,
  • nauczyciel współorganizujący,
  • nauczyciel,
  • specjaliści,
  • terapeuci,
  • pomoc wychowawcy,
  • opiekunowie,
  • pracownicy przedszkola i szkoły,
  • wszyscy uczniowie w grupie w klasie.

Jaki potrzeby mają dzieci i uczniowie w zróżnicowanej grupie i klasie?

  • diagnozowanie potrzeb i dostosowań wymagań edukacyjnych – uczniowie przychodzą do szkoły z różnym poziomem wiedzy i umiejętności, a to się przekłada na różne potrzeby,
  • stworzenie możliwości do rozwoju ich pasji i zainteresowań – dzieci mają różnorodne zainteresowania i pasje, niektóre fascynują się naukami ścisłymi, inne pasjonują się sportem, a jeszcze inne interesują się matematyką, czy zwierzętami,
  • rozpoznanie różnorodnych stylów uczenia się i aktywności podczas zajęć– niektórzy uczniowie mają wielki talent organizacyjny, lubią się angażować i planować, ale inni mają usposobienie malkontenta, widzą problemy, nie włączają sie w zabawy, nie chcą aktywizować się podczas zajęć, wolą pracować samodzielnie i w spokoju, lubią pracować w ciszy, a jeszcze inni szukają dodatkowych bodźców,
  • uwzględnienie pochodzenia kulturowego i społecznego – do grup przedszkolnych i klas uczęszcza sporo dzieci z doświadczeniem migracji i uchodźctwa, którzy nie komunikują się w języku polskim, wykazują zachowania związane z przebytą traumą, z trudnościami adaptacyjnymi, ponadto dzieci i uczniowie rożnych wyznań religijnych, o różnym statusie bytowym i ekonomicznym, z rodzin rozbitych i pełnych,
  • znajomość przeżyć i bagaż doświadczeń oraz wrażeń –każde dziecko i każdy uczeń przychodzi do przedszkola i szkoły ze spersonalizowanymi doświadczeniami życiowymi, warto pamiętać, że każdy plecak niesie ze sobą te same marzenia i pragnienia dzieci,
  • uwzględnienie zróżnicowanej rozpiętości skrzydeł każdego dziecka,
  • uwzględnienie potencjału intelektualnego,
  • podpowiedzi i nabycie kompetencji w zakresie umiejętności uczenia się i organizacji nauki,
  • zróżnicowanej motywacji – docenienie wkładu i zaangażowania w wykonywanie zadania.

O czym warto pamiętać?

  • Każde dziecko ma swój indywidualny tok rozwojowy.
  • Nie wszyscy mają taki sam potencjał poznawczy i intelektualny.
  • Nie wszyscy uczą się w ten sam sposób.
  • Nie wszyscy muszą tak samo, tyle samo i w tym samym czasie.
  • Nie każde dziecko ma taki sam start bytowy, ekonomiczny i społeczny.
  • Inaczej, mniej i wolniej nie znaczy gorzej.

Z jakimi wyzwaniami i trudnościami spotkamy się w zróżnicowanej klasie?

To zależy od dysfunkcji, zaburzeń, potrzeb, możliwości, oczekiwań i potencjału ucznia, do najczęstszych nalżą:

  • niezrozumienie niektórych zachowań swoich kolegów,
  • zachowania niepożądane niektórych dzieci i uczniów,
  • sensoryzmy uczniów ze spektrum autyzmu,
  • labilność emocjonalna i brak umiejętności w zakresie regulowania emocjami,
  • niski poziom rozwoju umiejętności manualnych i motorycznych,
  • brak intencji komunikacyjnej,
  • rutyny i stereotypie, 
  • impulsywność,
  • zróżnicowane możliwości i potrzeby w zakresie opanowania technik szkolnych,
  • szybka męczliwość niektórych uczniów,
  • wyuczona bezradność,
  • nie stosowanie się do wskazówek terapeutycznych i edukacyjnych niektórych uczniów i rodziców,
  • podważanie kompetencji nauczycieli i specjalistów,
  • brak odpowiedniego sprzętu i pomocy dydaktycznych i terapeutycznych,
  • skromna infrastruktura,
  • brak windy,
  • brak właściwych warunków lokalowych,
  • bark dostosowanych podręczników i materiałów ćwiczeniowych,
  • niedostosowana podstawa programowa, w szczególności w przypadku uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną.

Do najczęstszych naszych działań wspierających dzieci i uczniów należą:

  • stosowanie zróżnicowanych metod i form pracy,
  • praca nad koncentracją i utrzymywaniem uwagi ucznia,
  • konstruowanie komunikatów i poleceń zrozumiałych dla ucznia,
  • pomoc w rozumieniu i przetwarzaniu informacji, najczęściej przez parafrazę,
  • przygotowywanie wizualizacji treści,
  • dostosowywanie sposobów sprawdzania wiedzy i umiejętności uczniów,
  • stosowanie metod aktywizujących i integrujących uczniów,
  • praca na planach aktywności, schematach i instrukcjach,
  • poznanie rutym i rytuałów uczniów,
  • znajomość i spersonalizowane wykorzystywanie TIK,
  • znajomość technik likwidujących i minimalizujących napięcia emocjonalne uczniów,
  • rozpoznawanie i niwelowanie zachowań niepożądanych,
  • wdrożenie TUS- treningu umiejętności społecznych,
  • włączanie uczniów do aktywności podczas projektów i imprez szkolnych,
  • wdrożenie wspomagającej i alternatywnej metody komunikacji, 
  • uczenie tego jakie funkcje mają podstawowe obiekty, sprzęty, pomieszczenia i przedmioty,
  • wdrożenie treningu zastępowania agresji,
  • wdrożenie treningu czystości,
  • konstruowanie tekstów łatwych do czytania i rozumienia,
  • wykorzystywanie podręczników i materiałów ćwiczeniowych z dostosowaniami,
  • konstruowanie dostosowanych materiałów edukacyjnych, kart pracy i ćwiczeń.

Czy są jakieś korzyści dla uczniów uczących się w zróżnicowanej klasie?

  • dzieci uczniowie mogą uczestniczyć w bogactwie relacji i kompetencji komunikacyjnych,
  • dzieci i uczniowie mogą uczyć się od siebie,
  • wzajemnie poszukują sposobów na radzenie sobie w niestandardowych sytuacjach,
  • rozwijają empatię i szacunek do drugiego człowieka,
  • podziwiają się wzajemnie i inspirują,
  • mają przestrzeń do współpracy i wzajemnej pomocy.

Czy są jakieś słabe strony uczenia się w zróżnicowanej klasie?

  • niewłaściwe wzorce do naśladowania,
  • zmniejszenie motywacji do podejmowania wyzwań i samorealizacji,
  • trudne emocje i nie umiejętność poradzenia sobie z wyzwaniami i potrzebami niepełnosprawnych uczniów,
  • niezrozumienie wzajemnych potrzeb i możliwości.

Dodatkowe materiały i wsparcie

O uczniach z dysleksją i sposobach pracy z nimi przeczytasz TUTAJ i TUTAJ i TUTAJ

O dostosowaniach wymagań edukacyjnych przeczytasz TUTAJ

O planowaniu pracy nauczyciela współorganizującego przeczytasz TUTAJ

O dokumentacji pedagoga specjalnego przeczytasz TUTAJ

O pomocach pedagoga specjalnego przeczytasz TUTAJ

O treningu umiejętności społecznych przeczytasz TUTAJ i TUTAJ

O edukacji włączającej przeczytasz TUTAJ

O zajęciach rewalidacyjnych przeczytasz TUTAJ i TUTAJ

O narzędziach TIK w pracy z uczniami ze SPE przeczytasz TUTAJ

O diagnozowaniu potrzeb ucznia przeczytasz TUTAJ

O tym jak rozmawiać z dziećmi o niepełnosprawności przeczytasz TUTAJ

O zajęciach w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej przeczytasz TUTAJ i TUTAJ

O organizacji zajęć korekcyjno- kompensacyjnych przeczytasz TUTAJ

Materiały pomocne do pracy z uczniem z autyzmem zobacz TUTAJ i TUTAJ

O przygotowanie WOPFU przeczytasz  TUTAJ

O przygotowaniu IPETu przeczytasz TUTAJ

O realizacji projektów edukacyjnych przeczytasz TUTAJ

O zajęciach rozwijających umiejętność uczenia się przeczytasz TUTAJ

O innowacjach pedagogicznych w pracy z uczniami ze SPE przeczytasz TUTAJ

Pomocne materiały w pracy z uczniami ze SPE

Jeżeli prowadzisz zajęcia w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, skorzystaj z kompleksowego wsparcia w postaci: 

  • programu zajęć, 
  • przykładowych wpisów do dziennika,
  • przykładowych ćwiczeń,
  • oceny efektywności,
  • gotowych zadań.
54a8cf53833f7343cafccc9d681fbc99.jpeg30a069c4ea443f35c0a1ed46498b446b.jpegaacb0ed5b7c6a5b493f97be016b2ebdd.png
Szczegóły TUTAJSzczegóły TUTAJSzczegóły TUTAJ

Jeżeli prowadzisz zajęcia rewalidacyjne skorzystaj z kompleksowego wsparcia w postaci: 

  • programu zajęć, 
  • przykładowych wpisów do dziennika,
  • przykładowych ćwiczeń,
  • oceny efektywności,
  • gotowych zadań.
b2e97ad812bdb20d4b6e924eaf4eca59.png672ee895929d1ae91aa21ed4b690b935.png68194680ab63536fd816b3c6ce45c92a.jpeg
Szczegóły TUTAJSzczegóły TUTAJSzczegóły TUTAJ

W ofercie mamy również teczki pedagoga specjalnego, zawierające niezbędną dokumentację do edycji oraz wskazówki, materiały i porady.

c81ffddbd8343a4391ac6047d02ffed2.png48d3dbd58a131e6b88e5cbb866ad0b44.jpeg03c3ca268ae401f2cc23766434c04eaf.png
Szczegóły TUTAJSzczegóły TUTAJSzczegóły TUTAJ
a474919f333e8a1867e2e44498b32080.png60eb7b8a402ab79f899e5db12e40db39.png
Szczegóły TUTAJSzczegóły TUTAJ

Dla nauczycieli współorganizujących kształcenie niezbędna dokumentację wraz z materiałami do pracy zawiera TECZKA NAUCZYCIELA WSPÓŁORGANIZUJĄCE.

43d53d338be2ec098137b7dcd4280d29.png9a6daec3ca725f5af3bfb98466671081.png
Szczegóły TUTAJSzczegóły TUTAJ

Od wielu lat jesteśmy ekspertkami do spraw awansu zawodowego, swoją praktyczną wiedzę wykorzystałyśmy w publikacjach będących kompleksowym wsparciem dla nauczycieli na ścieżce awansu zawodowego.  Zawierają one niezbędne informacje wraz z dokumentacją do edycji.

a28ebd9dee6252d9fa399cdc1e318dbd.png8b3b3127deed8a4fa84637d1a4afda9d.png
Szczegóły TUTAJSzczegóły TUTAJ

OFERTA SZKOLEŃ RAD PEDAGOGICZNYCH ZNAJDUJE SIĘ TUTAJ