„Piszemy list do Polski” – kreatywna aktywność z okazji odzyskania niepodległości

Pisanie listów to piękna, ponadczasowa forma komunikacji. To nie tylko ćwiczenie poprawności językowej, ale także wyraz refleksji, więzi z ojczyzną i rozwijania kompetencji społecznych.
W kontekście obchodów Święta Niepodległości uczniowie mogą napisać list do Polski – jako symboliczne wyrażenie szacunku, wdzięczności, albo swoich marzeń i pomysłów dotyczących wspólnej przyszłości.
Poniżej znajdziesz konkretne scenariusze, przykłady oraz wskazówki adaptacji dla uczniów ze SPE.

Dlaczego warto wprowadzić tę aktywność?

– Uczniowie ćwiczą formę listu – strukturę, logiczny układ, zwroty grzecznościowe.
– Rozwijają kompetencje pisarskie – nie tylko ortografia czy gramatyka, ale także komunikacja myśli i refleksja.
– Budują więź z Polską – niezależnie czy są uczniami mieszkającymi w kraju czy za granicą.
– Rozwijają postawę obywatelską – list może zawierać pytania, życzenia, pomysły dla kraju, co sprzyja refleksji nad rolą obywatela.
– To również narzędzie inkluzji – dzięki różnym szablonom zadanie może być dostosowane do uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych.

Jak można wykorzystać tę aktywność w praktyce – konkretne scenariusze

Scenariusz 1: Klasa 4–6 szkoły podstawowej

Cel: uczniowie piszą list do Polski, opisując, za co są wdzięczni, co im się w Polsce podoba i co chcieliby zmienić lub rozwinąć.
Przebieg:

Na początku lekcji rozmowa – co oznacza niepodległość Polski, co to znaczy być „wolnym krajem”, jakie wartości z tym związane (np. odpowiedzialność, szacunek, wolność).
Prezentacja uczniom szablonów listu (wersja podstawowa, z podpowiedziami – patrz niżej).
Uczniowie wybierają lub otrzymują szablon – mogą pracować indywidualnie lub w parach.
Pisanie listu – Najpierw szkic: nagłówek (np. „Droga Polsko”), wstęp (kim jestem, dlaczego piszę), rozwinięcie (co mi się podoba w Polsce, co chciałbym/chciałabym zmienić), zakończenie (życzenia, podpis).
Opcjonalnie: uczniowie czytają swoje listy na forum klasy albo tworzą wystawkę „Listy do Polski” na korytarzu.
Przykład:

Droga Polsko,
jestem uczniem/uczennicą klasy 5 w … . Chciałbym Ci podziękować za piękne lasy, jeziora i to, że mamy wolność. Marzę o tym, by młodzież w całej Polsce miała więcej miejsc do kreatywnego działania – np. stref z robotyką w szkołach. Życzę Ci, żebyś zawsze była krajem, w którym każdy czuje się bezpiecznie i może rozwijać swoje pasje. Twój/Twoja … (imię)

Scenariusz 2: Szkoła ponadpodstawowa (od klasy 7 w górę)

Cel: pogłębiona refleksja – uczniowie analizują współczesne wyzwania Polski, piszą list perswazyjny lub list będący formą obywatelskiego zaangażowania.
Przebieg:

Wprowadzenie – dyskusja o najważniejszych wyzwaniach, jakie stoją przed Polską dziś (np. edukacja, ekologia, integracja społeczna, nowe technologie).
Prezentacja szablonów – wersja bardziej rozbudowana, z pytaniami pomocniczymi: „Co jako młody obywatel/chciałabym/łbym przekazać Polsce?”, „Jak mogę przyczynić się do jej rozwoju?”, „Jak wyobrażam sobie Polskę za 20 lat?”.
Uczniowie piszą list – mogą korzystać z podpowiedzi, ale temat wybierają sami lub nauczyciel może podać dwa-trzy warianty (np. list do władz lokalnych, list do przyszłego siebie jako obywatela Polski).
Prezentacje: uczniowie czytają fragmenty, mogą przygotować plakat, filmik lub audio-nagranie z treścią listu.
Przykład:

Szanowna Polsko,
jako licealistka/licealista myślę o Twojej przyszłości i widzę ogromny potencjał w młodym pokoleniu. Chciałabym Ci przekazać, że to my możemy być motorem zmian – w dziedzinie nowych technologii, działań ekologicznych, równości społecznej. Proszę Cię, byś wspierała nas w tym, by szkoły dawały więcej możliwości projektowania własnej ścieżki, byś inwestowała w nasze marzenia i byś zawsze pozostawała miejscem szacunku i wolności.
Z wyrazami szacunku, …

Scenariusz 3: Zajęcia rewalidacyjne lub z uczniami ze SPE

Cel: uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi biorą udział w adaptowanej wersji aktywności – dzięki szablonom z podpowiedziami zadanie staje się bardziej dostępne.
Adaptacje i wskazówki:

Użyj szablonów z dużą czcionką, z kolumną „podpowiedzi” dla każdego akapitu (np. „Wstęp: Napisz kim jesteś i skąd jesteś”, „Główna treść: Co Ci się w Polsce podoba? Napisz jedno zdanie”, „Zakończenie: życzenia dla Polski i podpis”).
Możesz przygotować karte pracy z obrazkami/symbolami (np. flaga Polski, mapa, symbole narodowe) jako pomoc wizualną przy pisaniu.
Rozważ pracę w parach: uczeń A mówi, uczeń B zapisuje albo nauczyciel wspomaga zapisywanie.
Zastosuj czas wydłużony, podział zadania na etapy: w pierwszej lekcji wprowadzenie + szkic, w drugiej lekcji finalizacja listu i ewentualna forma artystyczna (ilustracja, folder, kolaż).
Możesz zaproponować wersję cyfrową – wpisy w aplikacji, nagranie głosowe z odczytem listu.
Przykład adaptowanego szablonu:
Nagłówek: „Droga Polsko,” (uczeń przepisuje lub wybiera z listy)
Podpowiedź: „Napisz swoje imię i klasę”
Akapit 1: „Cieszę się, że…” (podpowiedź: wskaż jeden aspekt – np. że mieszkasz w Polsce, że masz przyjaciół, że uczysz się)
Akapit 2: „Chciałbym/chciałabym, aby…” (podpowiedź: jedna rzecz, którą zmieniłbyś/zmieniłabyś)
Zakończenie: „Życzę Ci…” (podpowiedź: jedno życzenie)
Podpis: Imię i data

Dzięki temu uczniowie nie muszą sami wymyślać całej struktury – mają wyraźny szkielet i mogą skupić się na treści i emocjach.

Jak przygotować szablony i jak je rozdysponować

Udostępniam wzory listów i szablony do pobrania TUTAJ
Możesz przygotować następujące wersje:

Szablon podstawowy – dla wszystkich uczniów, formuła standardowa, duża czcionka, linie do pisania.
Szablon z podpowiedziami – przeznaczony szczególnie dla uczniów ze SPE: każda część listu ma podpowiedź, miejsce na wybór słowa lub obrazek.
Szablon rozszerzony – dla starszych uczniów, zawierający nagłówki sekcji (Wstęp, Rozwinięcie, Zakończenie), dodatkowe pytania refleksyjne do rozwinięcia: „Co oznacza dla mnie / dla nas niepodległość?”; „Jak widzę Polskę za 20 lat?”
Rozdaj szablony w wersji drukowanej i, jeśli to możliwe, w wersji cyfrowej (np. edytowalny plik w Word lub Google Docs), aby uczniowie mogli pisać także na komputerze lub tablecie.

Efekty i rozszerzenia aktywności

Po napisaniu listów: wystawa klasowa – uczniowie wieszają swoje prace na korytarzu z tytułem „Listy do Polski – 11 listopada”.
Możesz zorganizować cyfrową galerię – zeskanowane listy, zdjęcia uczniów z listami, udostępnione rodzicom lub w mediach szkolnych.
Projekt partnerski – współpraca z inną szkołą (np. w innym regionie Polski lub za granicą): uczniowie wymieniają się listami „do Polski” i „od Polski” – rozszerza to perspektywę i buduje więź.
Działanie obywatelskie – w klasach starszych: list może przybrać formę petycji lub listu do władz lokalnych, np. „Droga Polsko (lub: Drogi Urząd Marszałkowski), chciałbym/chciałabym, aby w mojej gminie powstało…”, co przechodzi w rzeczywistą akcję społeczną.
Wersja audiowizualna – np. uczniowie nagrywają siebie czytających swoje listy, dodając ilustracje lub animacje. Może to być forma podcastu szkolnego.

Wskazówki dla pracy z uczniami ze SPE i w kontekście inkluzji

Zapewnij wsparcie językowe: list z dużą czcionką, uproszczone zdania, gotowe zwroty („Droga Polsko,” „Dziękuję Ci za…”).
Umożliw pracę w małych grupach lub w parach, szczególnie dla uczniów, którzy potrzebują wsparcia w organizowaniu myśli lub strukturze tekstu.
Wprowadź pomoc wizualną: ikony, symbole, mapy, zdjęcia, które pomogą uczniowi zrozumieć, co oznacza „Polska”, „niepodległość”, „naród”.
Ustal jasny harmonogram i podział zadań: na pierwszej lekcji tylko szkic, na drugiej – dopracowanie, na trzeciej – ilustracja lub prezentacja.
Dostosuj ocenianie i ewaluację do możliwości ucznia: ocena może skupiać się na wysiłku, strukturze listu, czy udziału w działaniu, a nie tylko na poprawności ortograficznej.
Uwzględnij cele rewalidacyjne – np. rozwijanie umiejętności pisania ze wsparciem, rozwijanie świadomości własnej tożsamości, budowanie relacji społecznych (klasa / Ojczyzna).
Możliwość alternatywnej formy wyrazu: uczniowie, którzy mają trudność z pisaniem, mogą nagrać list ustnie, narysować ilustrację do listu lub skorzystać z aplikacji wspierającej pisanie (np. tekst-na-mowę).
Zadbaj o środowisko pozytywne – podkreśl wartość każdego listu, nawet jeśli jest krótki lub prosty. Włącz ucznia w publiczną ekspozycję (np. klasową gazetkę) jako celebrowanie jego głosu.

Aktywność „Piszemy list do Polski” to prosty, ale efektywny sposób na połączenie nauki języka, historii i wychowania obywatelskiego – a przy tym możliwość inkluzji wszystkich uczniów, także tych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Dzięki gotowym szablonom, zadanie staje się dostępne i angażujące.
Zachęcam do wdrożenia tej aktywności, może przy okazji 11 listopada stać się ona nie tylko lekcją, ale także momentem osobistej refleksji uczniów nad tym, czym dla nich jest Polska, jaka jest ich rola i co chcą dla niej zrobić.

ZAMÓW SZKOLENIE Z HIGIENY CYFROWEJ DLA NAUCZYCIELI I UCZNIÓW

Zapraszam na konferencję w Krakowie już 21.11. 2025 Więcej szczegółów TUTAJ

Polecamy nasze szkolenie i teczkę do pracy z uczniami z lekką niepełnosprawnością intelektualną TUTAJ

MATERIAŁY I SZKOLENIE DLA KLAS 1-3

MATERIAŁY I SZKOLENIE DLA KLAS 4-8

TECZKA PEDAGOGA SZKOLNEGO TUTAJ

UCZEŃ SŁABOSŁYSZĄCY TUTAJ

DZIECKO W PRZEDSZKOLU ZE SPE TUTAJ

KUPISZ TUTAJ

Aby wesprzeć pracę nauczyciela współorganizującego przygotowałyśmy szkolenie i opracowałyśmy Teczkę oraz szereg materiałów i pomocnych dokumentów do edycji. Wszystkie znajdziesz na naszej platformie szkoleniowej TUTAJ

SZKOLENIA I MATERIAŁY AWANS ZAWODOWY TUTAJ

PLANY I PROGRAMY PRACY NA NOWY ROK TUTAJ

NOWOŚCI SZKOLENIA Z MATERIAŁAMI- TECZKI

SZKOLENIA Z MATERIAŁAMI-NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ INTELEKTUALNA

ZAJĘCIA REWALIDACYJNE KLASY 1-4

KARTY PRACY ZAJĘCIA REWALIDACYJNE

NOWOŚCI SZKOLENIA Z TECZKAMI

ZAMÓW SZKOLENIE Z HIGIENY CYFROWEJ DLA NAUCZYCIELI I UCZNIÓW

Jeśli chcesz poznać podstawie aplikacje z wykorzystaniem AI, skorzystaj z naszego szkolenia oraz materiałów. KUPISZ JE TUTAJ

PRZYKŁADOWE PYTANIA I PROBLEMY NA EGZAMIN TUTAJ

Pytania na rozmowę kwalifikacyjną na stopień nauczyciela współorganizującego na stopień nauczyciela dyplomowanego TUTAJ

Polecamy naszą nowość

KOMPLEKSOWA POMOC W PRACY Z UCZNIEM Z UMIARKOWANĄ I ZNACZNĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

Ale to nie wszystko, mamy dla Was coś specjalnego!!! Fachowo przygotowane materiały i dokumentację dla każdego nauczyciela na ścieżce rozwoju zawodowego.